Sanskrit & Trika Shaivism (Главная)

JavaScript отключён! Перейдите по этой ссылке!


 Aṣṭādhyāyī - Объяснение

Глава 6 - Подраздел 1


 Introduction

This is the sixth chapter/first subchapter out of eight chapters/thirty-two subchapters Aṣṭādhyāyī consists of.

This work was written by the greatest Sanskrit grammarian of all time: Pāṇini, who lived about 500BCE in India.

This Aṣṭādhyāyī contains the entire set of rules controlling Sanskrit grammar. It is required reading for all Sanskrit scholars and also for those who want to go deep at Sanskrit grammar.

Now read Aṣṭādhyāyī and experience Supreme Delight.

Important: All that is in brackets and italicized within the translation has been added by me in order to complete the sense of a particular phrase or sentence. In turn, all that is between double hyphen (--...--) constitutes clarifying further information also added by me.

top


 Aphorisms 1-10

६.१.१ एकाचो द्वे प्रथमस्य।

6.1.1 Ekāco dve prathamasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२ अजादेर्द्वितीयस्य।

6.1.2 Ajāderdvitīyasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.३ न न्द्राः संयोगादयः।

6.1.3 Na ndrāḥ saṁyogādayaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.४ पूर्वोऽभ्यासः।

6.1.4 Pūrvo'bhyāsaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.५ उभे अभ्यस्तम्।

6.1.5 Ubhe abhyastam|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.६ जक्षित्यादयः षट्।

6.1.6 Jakṣityādayaḥ ṣaṭ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.७ तुजादीनां दीर्घोऽभ्यासस्य।

6.1.7 Tujādīnāṁ dīrgho'bhyāsasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.८ लिटि धातोरनभ्यासस्य।

6.1.8 Liṭi dhātoranabhyāsasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.९ सन्यङोः।

6.1.9 Sanyaṅoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१० श्लौ।

6.1.10 Ślau|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 11-20

६.१.११ चङि।

6.1.11 Caṅi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१२ दाश्वान् साह्वान् मीढ्वांश्च।

6.1.12 Dāśvān sāhvān mīḍhvāṁśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१३ ष्यङः सम्प्रसारणं पुत्रपत्योस्तत्पुरुषे।

6.1.13 Ṣyaṅaḥ samprasāraṇaṁ putrapatyostatpuruṣe|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१४ बन्धुनि बहुव्रीहौ।

6.1.14 Bandhuni bahuvrīhau|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१५ वचिस्वपियजादिनां किति।

6.1.15 Vacisvapiyajādināṁ kiti|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१६ ग्रहिज्यावयिव्यधिवष्टिविचतिवृश्चतिपृच्छतिभृज्जतीनां ङिति च।

6.1.16 Grahijyāvayivyadhivaṣṭivicativṛścatipṛcchatibhṛjjatīnāṁ ṅiti ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१७ लिट्यभ्यासस्योभयेषाम्।

6.1.17 Liṭyabhyāsasyobhayeṣām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१८ स्वापेश्चङि।

6.1.18 Svāpeścaṅi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१९ स्वपिस्यमिव्येञां यङि।

6.1.19 Svapisyamivyeñāṁ yaṅi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२० न वशः।

6.1.20 Na vaśaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 21-30

६.१.२१ चायः की।

6.1.21 Cāyaḥ kī|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२२ स्फायः स्फी निष्ठायाम्।

6.1.22 Sphāyaḥ sphī niṣṭhāyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२३ स्त्यः प्रपूर्वस्य।

6.1.23 Styaḥ prapūrvasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२४ द्रवमूर्तिस्पर्शयोः श्यः।

6.1.24 Dravamūrtisparśayoḥ śyaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२५ प्रतेश्च।

6.1.25 Prateśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२६ विभाषाऽभ्यवपूर्वस्य।

6.1.26 Vibhāṣā'bhyavapūrvasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२७ शृतं पाके।

6.1.27 Śṛtaṁ pāke|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२८ प्यायः पी।

6.1.28 Pyāyaḥ pī|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२९ लिड्यङोश्च।

6.1.29 Liḍyaṅośca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.३० विभाषा श्वेः।

6.1.30 Vibhāṣā śveḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 31-40

६.१.३१ णौ च संश्चङोः।

6.1.31 Ṇau ca saṁścaṅoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.३२ ह्वः सम्प्रसारणम्।

6.1.32 Hvaḥ samprasāraṇam|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.३३ अभ्यस्तस्य च।

6.1.33 Abhyastasya ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.३४ बहुलं छन्दसि।

6.1.34 Bahulaṁ chandasi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.३५ चायः की।

6.1.35 Cāyaḥ kī|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.३६ अपस्पृधेथामानृचुरानृहुश्चिच्युषेतित्याजश्राताःश्रितमाशीराशीर्त्तः।

6.1.36 Apaspṛdhethāmānṛcurānṛhuścicyuṣetityājaśrātāḥśritamāśīrāśīrttaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.३७ न सम्प्रसारणे सम्प्रसारणम्।

6.1.37 Na samprasāraṇe samprasāraṇam|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.३८ लिटि वयो यः।

6.1.38 Liṭi vayo yaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.३९ वश्चास्यान्यतरस्याम् किति।

6.1.39 Vaścāsyānyatarasyām kiti|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.४० वेञः।

6.1.40 Veñaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 41-50

६.१.४१ ल्यपि च।

6.1.41 Lyapi ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.४२ ज्यश्च।

6.1.42 Jyaśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.४३ व्यश्च।

6.1.43 Vyaśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.४४ विभाषा परेः।

6.1.44 Vibhāṣā pareḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.४५ आदेच उपदेशेऽशिति।

6.1.45 Ādeca upadeśe'śiti|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.४६ न व्यो लिटि।

6.1.46 Na vyo liṭi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.४७ स्फुरतिस्फुलत्योर्घञि।

6.1.47 Sphuratisphulatyorghañi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.४८ क्रीङ्जीनां णौ।

6.1.48 Krīṅjīnāṁ ṇau|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.४९ सिध्यतेरपारलौकिके।

6.1.49 Sidhyaterapāralaukike|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.५० मीनातिमिनोतिदीङां ल्यपि च।

6.1.50 Mīnātiminotidīṅāṁ lyapi ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 51-60

६.१.५१ विभाषा लीयतेः।

6.1.51 Vibhāṣā līyateḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.५२ खिदेश्छन्दसि।

6.1.52 Khideśchandasi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.५३ अपगुरो णमुलि।

6.1.53 Apaguro ṇamuli|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.५४ चिस्फुरोर्णौ।

6.1.54 Cisphurorṇau|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.५५ प्रजने वीयतेः।

6.1.55 Prajane vīyateḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.५६ बिभेतेर्हेतुभये।

6.1.56 Bibheterhetubhaye|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.५७ नित्यं स्मयतेः।

6.1.57 Nityaṁ smayateḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.५८ सृजिदृशोर्झल्यमकिति।

6.1.58 Sṛjidṛśorjhalyamakiti|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.५९ अनुदात्तस्य चर्दुपधस्यान्यतरस्याम्।

6.1.59 Anudāttasya cardupadhasyānyatarasyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.६० शीर्षंश्छन्दसि।

6.1.60 Śīrṣaṁśchandasi|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 61-70

६.१.६१ ये च तद्धिते।

6.1.61 Ye ca taddhite|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.६२ अचि शीर्षः।

6.1.62 Aci śīrṣaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.६३ पद्दन्नोमाशृन्निशसन्यूषन्दोषन्यकञ्छकनुदन्नासञ्छस्प्रभृतिषु।

6.1.63 Paddannomāśṛnniśasanyūṣandoṣanyakañchakanudannāsañchasprabhṛtiṣu|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.६४ धात्वादेः षः सः।

6.1.64 Dhātvādeḥ ṣaḥ saḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.६५ णो नः।

6.1.65 Ṇo naḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.६६ लोपो व्योर्वलि।

6.1.66 Lopo vyorvali|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.६७ वेरपृक्तस्य।

6.1.67 Verapṛktasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.६८ हल्ङ्याब्भ्यो दीर्घात् सुतिस्यपृक्तं हल्।

6.1.68 Halṅyābbhyo dīrghāt sutisyapṛktaṁ hal|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.६९ एङ्ह्रस्वात् सम्बुद्धेः।

6.1.69 Eṅhrasvāt sambuddheḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.७० शेश्छन्दसि बहुलम्।

6.1.70 Śeśchandasi bahulam|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 71-80

६.१.७१ ह्रस्वस्य पिति कृति तुक्।

6.1.71 Hrasvasya piti kṛti tuk|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.७२ संहितायाम्।

6.1.72 Saṁhitāyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.७३ छे च।

6.1.73 Che ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.७४ आङ्माङोश्च।

6.1.74 Āṅmāṅośca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.७५ दीर्घात्।

6.1.75 Dīrghāt|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.७६ पदान्ताद्वा।

6.1.76 Padāntādvā|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.७७ इको यणचि।

6.1.77 Iko yaṇaci|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.७८ एचोऽयवायावः।

6.1.78 Eco'yavāyāvaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.७९ वान्तो यि प्रत्यये।

6.1.79 Vānto yi pratyaye|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.८० धातोस्तन्निमित्तस्यैव।

6.1.80 Dhātostannimittasyaiva|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 81-90

६.१.८१ क्षय्यजय्यौ शक्यार्थे।

6.1.81 Kṣayyajayyau śakyārthe|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.८२ क्रय्यस्तदर्थे।

6.1.82 Krayyastadarthe|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.८३ भय्यप्रवय्ये च च्छन्दसि।

6.1.83 Bhayyapravayye ca cchandasi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.८४ एकः पूर्वपरयोः।

6.1.84 Ekaḥ pūrvaparayoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.८५ अन्तादिवच्च।

6.1.85 Antādivacca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.८६ षत्वतुकोरसिद्धः।

6.1.86 Ṣatvatukorasiddhaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.८७ आद्गुणः।

6.1.87 Ādguṇaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.८८ वृद्धिरेचि।

6.1.88 Vṛddhireci|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.८९ एत्येधत्यूठ्सु।

6.1.89 Etyedhatyūṭhsu|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.९० आटश्च।

6.1.90 Āṭaśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 91-100

६.१.९१ उपसर्गादृति धातौ।

6.1.91 Upasargādṛti dhātau|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.९२ वा सुप्यापिशलेः।

6.1.92 Vā supyāpiśaleḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.९३ ओतोऽम्शसोः।

6.1.93 Oto'mśasoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.९४ एङि पररूपम्।

6.1.94 Eṅi pararūpam|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.९५ ओमाङोश्च।

6.1.95 Omāṅośca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.९६ उस्यपदान्तात्।

6.1.96 Usyapadāntāt|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.९७ अतो गुणे।

6.1.97 Ato guṇe|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.९८ अव्यक्तानुकरणस्यात इतौ।

6.1.98 Avyaktānukaraṇasyāta itau|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.९९ नाम्रेडितस्यान्त्यस्य तु वा।

6.1.99 Nāmreḍitasyāntyasya tu vā|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१०० नित्यमाम्रेडिते डाचि।

6.1.100 Nityamāmreḍite ḍāci|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 101-110

६.१.१०१ अकः सवर्णे दीर्घः।

6.1.101 Akaḥ savarṇe dīrghaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१०२ प्रथमयोः पूर्वसवर्णः।

6.1.102 Prathamayoḥ pūrvasavarṇaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१०३ तस्माच्छसो नः पुंसि।

6.1.103 Tasmācchaso naḥ puṁsi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१०४ नादिचि।

6.1.104 Nādici|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१०५ दीर्घाज्जसि च।

6.1.105 Dīrghājjasi ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१०६ वा छन्दसि।

6.1.106 Vā chandasi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१०७ अमि पूर्वः।

6.1.107 Ami pūrvaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१०८ सम्प्रसारणाच्च।

6.1.108 Samprasāraṇācca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१०९ एङः पदान्तादति।

6.1.109 Eṅaḥ padāntādati|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.११० ङसिङसोश्च।

6.1.110 Ṅasiṅasośca|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 111-120

६.१.१११ ऋत उत्।

6.1.111 Ṛta ut|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.११२ ख्यत्यात् परस्य।

6.1.112 Khyatyāt parasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.११३ अतो रोरप्लुतादप्लुते।

6.1.113 Ato roraplutādaplute|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.११४ हशि च।

6.1.114 Haśi ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.११५ प्रकृत्याऽन्तःपादमव्यपरे।

6.1.115 Prakṛtyā'ntaḥpādamavyapare|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.११६ अव्यादवद्यादवक्रमुरव्रतायमवन्त्ववस्युषु च।

6.1.116 Avyādavadyādavakramuravratāyamavantvavasyuṣu ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.११७ यजुष्युरः।

6.1.117 Yajuṣyuraḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.११८ आपोजुषाणोवृष्णोवर्षिष्ठेऽम्बेऽम्बालेऽम्बिकेपूर्वे।

6.1.118 Āpojuṣāṇovṛṣṇovarṣiṣṭhe'mbe'mbāle'mbikepūrve|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.११९ अङ्ग इत्यादौ च।

6.1.119 Aṅga ityādau ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१२० अनुदात्ते च कुधपरे।

6.1.120 Anudātte ca kudhapare|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 121-130

६.१.१२१ अवपथासि च।

6.1.121 Avapathāsi ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१२२ सर्वत्र विभाषा गोः।

6.1.122 Sarvatra vibhāṣā goḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१२३ अवङ् स्फोटायनस्य।

6.1.123 Avaṅ sphoṭāyanasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१२४ इन्द्रे च (नित्यम्)।

6.1.124 Indre ca (nityam)|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१२५ प्लुतप्रगृह्या अचि नित्यम्।

6.1.125 Plutapragṛhyā aci nityam|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१२६ आङोऽनुनासिकश्छन्दसि।

6.1.126 Āṅo'nunāsikaśchandasi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१२७ इकोऽसवर्णे शाकल्यस्य ह्रस्वश्च।

6.1.127 Iko'savarṇe śākalyasya hrasvaśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१२८ ऋत्यकः।

6.1.128 Ṛtyakaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१२९ अप्लुतवदुपस्थिते।

6.1.129 Aplutavadupasthite|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१३० ई३ चाक्रवर्मणस्य।

6.1.130 Ī3 Cākravarmaṇasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 131-140

६.१.१३१ दिव उत्।

6.1.131 Diva ut|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१३२ एतत्तदोः सुलोपोऽकोरनञ्समासे हलि।

6.1.132 Etattadoḥ sulopo'koranañsamāse hali|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१३३ स्यश्छन्दसि बहुलम्।

6.1.133 Syaśchandasi bahulam|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१३४ सोऽचि लोपे चेत् पादपूरणम्।

6.1.134 So'ci lope cet pādapūraṇam|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१३५ सुट् कात् पूर्वः।

6.1.135 Suṭ kāt pūrvaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१३६ अडभ्यासव्यवायेऽपि।

6.1.136 Aḍabhyāsavyavāye'pi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१३७ सम्पर्युपेभ्यः करोतौ भूषणे।

6.1.137 Samparyupebhyaḥ karotau bhūṣaṇe|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१३८ समवाये च।

6.1.138 Samavāye ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१३९ उपात् प्रतियत्नवैकृतवाक्याध्याहारेषु।

6.1.139 Upāt pratiyatnavaikṛtavākyādhyāhāreṣu|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१४० किरतौ लवने।

6.1.140 Kiratau lavane|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 141-150

६.१.१४१ हिंसायां प्रतेश्च।

6.1.141 Hiṁsāyāṁ prateśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१४२ अपाच्चतुष्पाच्छकुनिष्वालेखने।

6.1.142 Apāccatuṣpācchakuniṣvālekhane|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१४३ कुस्तुम्बुरूणि जातिः।

6.1.143 Kustumburūṇi jātiḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१४४ अपरस्पराः क्रियासातत्ये।

6.1.144 Aparasparāḥ kriyāsātatye|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१४५ गोष्पदं सेवितासेवितप्रमाणेषु।

6.1.145 Goṣpadaṁ sevitāsevitapramāṇeṣu|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१४६ आस्पदं प्रतिष्ठायाम्।

6.1.146 Āspadaṁ pratiṣṭhāyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१४७ आश्चर्यमनित्ये।

6.1.147 Āścaryamanitye|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१४८ वर्चस्केऽवस्करः।

6.1.148 Varcaske'vaskaraḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१४९ अपस्करो रथाङ्गम्।

6.1.149 Apaskaro rathāṅgam|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१५० विष्किरः शकुनिर्विकरो वा।

6.1.150 Viṣkiraḥ śakunirvikaro vā|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 151-160

६.१.१५१ ह्रस्वाच्चन्द्रोत्तरपदे मन्त्रे।

6.1.151 Hrasvāccandrottarapade mantre|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१५२ प्रतिष्कशश्च कशेः।

6.1.152 Pratiṣkaśaśca kaśeḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१५३ प्रस्कण्वहरिश्चन्द्रावृषी।

6.1.153 Praskaṇvahariścandrāvṛṣī|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१५४ मस्करमस्करिणौ वेणुपरिव्राजकयोः।

6.1.154 Maskaramaskariṇau veṇuparivrājakayoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१५५ कास्तीराजस्तुन्दे नगरे।

6.1.155 Kāstīrājastunde nagare|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१५६ कारस्करो वृक्षः।

6.1.156 Kāraskaro vṛkṣaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१५७ पारस्करप्रभृतीनि च सञ्ज्ञायाम्।

6.1.157 Pāraskaraprabhṛtīni ca sañjñāyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१५८ अनुदात्तं पदमेकवर्जम्।

6.1.158 Anudāttaṁ padamekavarjam|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१५९ कर्षात्वतो घञोऽन्त उदात्तः।

6.1.159 Karṣātvato ghaño'nta udāttaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१६० उञ्छादीनां च।

6.1.160 Uñchādīnāṁ ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 161-170

६.१.१६१ अनुदात्तस्य च यत्रोदात्तलोपः।

6.1.161 Anudāttasya ca yatrodāttalopaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१६२ धातोः।

6.1.162 Dhātoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१६३ चितः।

6.1.163 Citaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१६४ तद्धितस्य।

6.1.164 Taddhitasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१६५ कितः।

6.1.165 Kitaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१६६ तिसृभ्यो जसः।

6.1.166 Tisṛbhyo jasaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१६७ चतुरः शसि।

6.1.167 Caturaḥ śasi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१६८ सावेकाचस्तृतीयाऽऽदिविभक्तिः।

6.1.168 Sāvekācastṛtīyā''divibhaktiḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१६९ अन्तोदत्तादुत्तरपदादन्यतरस्यामनित्यसमासे।

6.1.169 Antodattāduttarapadādanyatarasyāmanityasamāse|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१७० अञ्चेश्छन्दस्यसर्वनामस्थानम्।

6.1.170 Añceśchandasyasarvanāmasthānam|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 171-180

६.१.१७१ ऊडिदम्पदाद्यप्पुम्रैद्युभ्यः।

6.1.171 Ūḍidampadādyappumraidyubhyaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१७२ अष्टनो दीर्घात्।

6.1.172 Aṣṭano dīrghāt|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१७३ शतुरनुमो नद्यजादी।

6.1.173 Śaturanumo nadyajādī|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१७४ उदात्तयणो हल्पूर्वात्।

6.1.174 Udāttayaṇo halpūrvāt|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१७५ नोङ्धात्वोः।

6.1.175 Noṅdhātvoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१७६ ह्रस्वनुड्भ्यां मतुप्।

6.1.176 Hrasvanuḍbhyāṁ matup|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१७७ नामन्यतरस्याम्।

6.1.177 Nāmanyatarasyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१७८ ङ्याश्छन्दसि बहुलम्।

6.1.178 Ṅyāśchandasi bahulam|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१७९ षट्त्रिचतुर्भ्यो हलादिः।

6.1.179 Ṣaṭtricaturbhyo halādiḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१८० झल्युपोत्तमम्।

6.1.180 Jhalyupottamam|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 181-190

६.१.१८१ विभाषा भाषायाम्।

6.1.181 Vibhāṣā bhāṣāyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१८२ न गोश्वन्त्साववर्णराडङ्क्रुङ्कृद्भ्यः।

6.1.182 Na gośvantsāvavarṇarāḍaṅkruṅkṛdbhyaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१८३ दिवो झल्।

6.1.183 Divo jhal|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१८४ नृ चान्यतरस्याम्।

6.1.184 Nṛ cānyatarasyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१८५ तित्स्वरितम्।

6.1.185 Titsvaritam|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१८६ तास्यनुदात्तेन्ङिददुपदेशाल्लसार्वधातुकमनुदात्तमहन्विङोः।

6.1.186 Tāsyanudāttenṅidadupadeśāllasārvadhātukamanudāttamahanviṅoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१८७ आदिः सिचोऽन्यतरस्याम्।

6.1.187 Ādiḥ sico'nyatarasyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१८८ स्वपादिर्हिंसामच्यनिटि।

6.1.188 Svapādirhiṁsāmacyaniṭi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१८९ अभ्यस्तानामादिः।

6.1.189 Abhyastānāmādiḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१९० अनुदात्ते च।

6.1.190 Anudātte ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 191-200

६.१.१९१ सर्वस्य सुपि।

6.1.191 Sarvasya supi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१९२ भीह्रीभृहुमदजनधनदरिद्राजागरां प्रत्ययात् पूर्वं पिति।

6.1.192 Bhīhrībhṛhumadajanadhanadaridrājāgarāṁ pratyayāt pūrvaṁ piti|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१९३ लिति।

6.1.193 Liti|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१९४ आदिर्णमुल्यन्यतरस्याम्।

6.1.194 Ādirṇamulyanyatarasyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१९५ अचः कर्तृयकि।

6.1.195 Acaḥ kartṛyaki|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१९६ थलि च सेटीडन्तो वा।

6.1.196 Thali ca seṭīḍanto vā|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१९७ ञ्णित्यादिर्नित्यम्।

6.1.197 Ñṇityādirnityam|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१९८ आमन्त्रितस्य च।

6.1.198 Āmantritasya ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.१९९ पथिमथोः सर्वनामस्थाने।

6.1.199 Pathimathoḥ sarvanāmasthāne|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२०० अन्तश्च तवै युगपत्।

6.1.200 Antaśca tavai yugapat|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 201-210

६.१.२०१ क्षयो निवासे।

6.1.201 Kṣayo nivāse|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२०२ जयः करणम्।

6.1.202 Jayaḥ karaṇam|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२०३ वृषादीनां च।

6.1.203 Vṛṣādīnāṁ ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२०४ सञ्ज्ञायामुपमानम्।

6.1.204 Sañjñāyāmupamānam|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२०५ निष्ठा च द्व्यजनात्।

6.1.205 Niṣṭhā ca dvyajanāt|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२०६ शुष्कधृष्टौ।

6.1.206 Śuṣkadhṛṣṭau|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२०७ आशितः कर्ता।

6.1.207 Āśitaḥ kartā|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२०८ रिक्ते विभाषा।

6.1.208 Rikte vibhāṣā|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२०९ जुष्टार्पिते च छन्दसि।

6.1.209 Juṣṭārpite ca chandasi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२१० नित्यं मन्त्रे।

6.1.210 Nityaṁ mantre|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 211-220

६.१.२११ युष्मदस्मदोर्ङसि।

6.1.211 Yuṣmadasmadorṅasi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२१२ ङयि च।

6.1.212 Ṅayi ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२१३ यतोऽनावः।

6.1.213 Yato'nāvaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२१४ ईडवन्दवृशंसदुहां ण्यतः।

6.1.214 Īḍavandavṛśaṁsaduhāṁ ṇyataḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२१५ विभाषा वेण्विन्धानयोः।

6.1.215 Vibhāṣā veṇvindhānayoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२१६ त्यागरागहासकुहश्वठक्रथानाम्।

6.1.216 Tyāgarāgahāsakuhaśvaṭhakrathānām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२१७ उपोत्तमं रिति।

6.1.217 Upottamaṁ riti|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२१८ चङ्यन्यतरस्याम्।

6.1.218 Caṅyanyatarasyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२१९ मतोः पूर्वमात् सञ्ज्ञायां स्त्रियाम्।

6.1.219 Matoḥ pūrvamāt sañjñāyāṁ striyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२२० अन्तोऽवत्याः।

6.1.220 Anto'vatyāḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 221-223

६.१.२२१ ईवत्याः।

6.1.221 Īvatyāḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२२२ चौ।

6.1.222 Cau|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.१.२२३ समासस्य।

6.1.223 Samāsasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.


EXPLANATION IS IN PROGRESS WITH NO POLISHING YET

top


 Further Information

Габриэль Pradīpaka

Этот документ был составлен Габриэлем Pradīpaka, одним из двух основателей этого сайта, духовным гуру, экспертом в санскрите и философии Трика.

Для получения дополнительной информации о санскрите, йоге и философии, или если вы просто хотите оставить комментарий, задать вопрос или нашли ошибку, напишите нам: Это наша электронная почта.



Вернуться Глава 5 - Подраздел 4 Вверх  Продолжить чтение Глава 6 - Подраздел 2

Оставьте комментарий

Чтобы оставить комментарий, пожалуйста, зарегистрируйтесь или войдите.