Sanskrit & Trika Shaivism (English-Home)

जावास्क्रिप्ट अक्षम है! इस लिंक की जाँच करें!


 अष्टाध्यायी - व्याख्या

अध्याय ६ - उपध्याय ४


 Introduction

This is the sixth chapter/fourth subchapter out of eight chapters/thirty-two subchapters अष्टाध्यायी consists of.

This work was written by the greatest Sanskrit grammarian of all time: Pāṇini, who lived about 500BCE in India.

This अष्टाध्यायी contains the entire set of rules controlling Sanskrit grammar. It is required reading for all Sanskrit scholars and also for those who want to go deep at Sanskrit grammar.

Now read अष्टाध्यायी and experience Supreme Delight.

Important: All that is in brackets and italicized within the translation has been added by me in order to complete the sense of a particular phrase or sentence. In turn, all that is between double hyphen (--...--) constitutes clarifying further information also added by me.

top


 Aphorisms 1-10

६.४.१ अङ्गस्य।

6.4.1 Aṅgasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.२ हलः।

6.4.2 Halaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.३ नामि।

6.4.3 Nāmi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.४ न तिसृचतसृ।

6.4.4 Na tisṛcatasṛ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.५ छन्दस्युभयथा।

6.4.5 Chandasyubhayathā|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.६ नृ च।

6.4.6 Nṛ ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.७ नोपधायाः।

6.4.7 Nopadhāyāḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.८ सर्वनामस्थाने चासम्बुद्धौ।

6.4.8 Sarvanāmasthāne cāsambuddhau|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.९ वा षपूर्वस्य निगमे।

6.4.9 Vā ṣapūrvasya nigame|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१० सान्तमहतः संयोगस्य।

6.4.10 Sāntamahataḥ saṁyogasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 11-20

६.४.११ अप्तृन्तृच्स्वसृनप्तृनेष्टृत्वष्टृक्षत्तृहोतृपोतॄप्रशास्तॄणाम्।

6.4.11 Aptṛntṛcsvasṛnaptṛneṣṭṛtvaṣṭṛkṣattṛhotṛpotṝpraśāstṝṇām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१२ इन्हन्पूषार्यम्णां शौ।

6.4.12 Inhanpūṣāryamṇāṁ śau|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१३ सौ च।

6.4.13 Sau ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१४ अत्वसन्तस्य चाधातोः।

6.4.14 Atvasantasya cādhātoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१५ अनुनासिकस्य क्विझलोः क्ङिति।

6.4.15 Anunāsikasya kvijhaloḥ kṅiti|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१६ अज्झनगमां सनि।

6.4.16 Ajjhanagamāṁ sani|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१७ तनोतेर्विभाषा।

6.4.17 Tanotervibhāṣā|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१८ क्रमश्च क्त्वि।

6.4.18 Kramaśca ktvi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१९ च्छ्वोः शूडनुनासिके च।

6.4.19 Cchvoḥ śūḍanunāsike ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.२० ज्वरत्वरश्रिव्यविमवामुपधायाश्च।

6.4.20 Jvaratvaraśrivyavimavāmupadhāyāśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 21-30

६.४.२१ राल्लोपः।

6.4.21 Rāllopaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.२२ असिद्धवदत्राभात्।

6.4.22 Asiddhavadatrābhāt|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.२३ श्नान्नलोपः।

6.4.23 Śnānnalopaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.२४ अनिदितां हल उपधायाः क्ङिति।

6.4.24 Aniditāṁ hala upadhāyāḥ kṅiti|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.२५ दन्शसञ्जस्वञ्जां शपि।

6.4.25 Danśasañjasvañjāṁ śapi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.२६ रञ्जेश्च।

6.4.26 Rañjeśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.२७ घञि च भावकरणयोः।

6.4.27 Ghañi ca bhāvakaraṇayoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.२८ स्यदो जवे।

6.4.28 Syado jave|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.२९ अवोदैधौद्मप्रश्रथहिमश्रथाः।

6.4.29 Avodaidhaudmapraśrathahimaśrathāḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.३० नाञ्चेः पूजायाम्।

6.4.30 Nāñceḥ pūjāyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 31-40

६.४.३१ क्त्वि स्कन्दिस्यन्दोः।

6.4.31 Ktvi skandisyandoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.३२ जान्तनशां विभाषा।

6.4.32 Jāntanaśāṁ vibhāṣā|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.३३ भञ्जेश्च चिणि।

6.4.33 Bhañjeśca ciṇi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.३४ शास इदङ्हलोः।

6.4.34 Śāsa idaṅhaloḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.३५ शा हौ।

6.4.35 Śā hau|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.३६ हन्तेर्जः।

6.4.36 Hanterjaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.३७ अनुदात्तोपदेशवनतितनोत्यादीनामनुनासिकलोपो झलि क्ङिति।

6.4.37 Anudāttopadeśavanatitanotyādīnāmanunāsikalopo jhali kṅiti|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.३८ वा ल्यपि।

6.4.38 Vā lyapi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.३९ न क्तिचि दीर्घश्च।

6.4.39 Na ktici dīrghaśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.४० गमः क्वौ।

6.4.40 Gamaḥ kvau|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 41-50

६.४.४१ विड्वनोरनुनासिकस्यात्।

6.4.41 Viḍvanoranunāsikasyāt|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.४२ जनसनखनां सञ्झलोः।

6.4.42 Janasanakhanāṁ sañjhaloḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.४३ ये विभाषा।

6.4.43 Ye vibhāṣā|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.४४ तनोतेर्यकि।

6.4.44 Tanoteryaki|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.४५ सनः क्तिचि लोपश्चास्यान्यतरस्याम्।

6.4.45 Sanaḥ ktici lopaścāsyānyatarasyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.४६ आर्धधातुके।

6.4.46 Ārdhadhātuke|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.४७ भ्रस्जो रोपधयोः रमन्यतरस्याम्।

6.4.47 Bhrasjo ropadhayoḥ ramanyatarasyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.४८ अतो लोपः।

6.4.48 Ato lopaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.४९ यस्य हलः।

6.4.49 Yasya halaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.५० क्यस्य विभाषा।

6.4.50 Kyasya vibhāṣā|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 51-60

६.४.५१ णेरनिटि।

6.4.51 Ṇeraniṭi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.५२ निष्ठायां सेटि।

6.4.52 Niṣṭhāyāṁ seṭi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.५३ जनिता मन्त्रे।

6.4.53 Janitā mantre|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.५४ शमिता यज्ञे।

6.4.54 Śamitā yajñe|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.५५ अयामन्ताल्वाय्येत्न्विष्णुषु।

6.4.55 Ayāmantālvāyyetnviṣṇuṣu|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.५६ ल्यपि लघुपूर्वात्।

6.4.56 Lyapi laghupūrvāt|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.५७ विभाषाऽऽपः।

6.4.57 Vibhāṣā''paḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.५८ युप्लुवोर्दीर्घश्छन्दसि।

6.4.58 Yupluvordīrghaśchandasi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.५९ क्षियः।

6.4.59 Kṣiyaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.६० निष्ठायां अण्यदर्थे।

6.4.60 Niṣṭhāyāṁ aṇyadarthe|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 61-70

६.४.६१ वाऽऽक्रोशदैन्ययोः।

6.4.61 Vā''krośadainyayoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.६२ स्यसिच्सीयुट्तासिषु भावकर्मणोरुपदेशेऽज्झनग्रहदृशां वा चिण्वदिट् च।

6.4.62 Syasicsīyuṭtāsiṣu bhāvakarmaṇorupadeśe'jjhanagrahadṛśāṁ vā ciṇvadiṭ ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.६३ दीङो युडचि क्ङिति।

6.4.63 Dīṅo yuḍaci kṅiti|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.६४ आतो लोप इटि च।

6.4.64 Āto lopa iṭi ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.६५ ईद्यति।

6.4.65 Īdyati|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.६६ घुमास्थागापाजहातिसां हलि।

6.4.66 Ghumāsthāgāpājahātisāṁ hali|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.६७ एर्लिङि।

6.4.67 Erliṅi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.६८ वाऽन्यस्य संयोगादेः।

6.4.68 Vā'nyasya saṁyogādeḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.६९ न ल्यपि।

6.4.69 Na lyapi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.७० मयतेरिदन्यतरस्याम्।

6.4.70 Mayateridanyatarasyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 71-80

६.४.७१ लुङ्लङ्लृङ्क्ष्वडुदात्तः।

6.4.71 Luṅlaṅlṛṅkṣvaḍudāttaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.७२ आडजादीनाम्।

6.4.72 Āḍajādīnām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.७३ छन्दस्यपि दृश्यते।

6.4.73 Chandasyapi dṛśyate|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.७४ न माङ्योगे।

6.4.74 Na māṅyoge|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.७५ बहुलं छन्दस्यमाङ्योगेऽपि।

6.4.75 Bahulaṁ chandasyamāṅyoge'pi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.७६ इरयो रे।

6.4.76 Irayo re|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.७७ अचि श्नुधातुभ्रुवां य्वोरियङुवङौ।

6.4.77 Aci śnudhātubhruvāṁ yvoriyaṅuvaṅau|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.७८ अभ्यासस्यासवर्णे।

6.4.78 Abhyāsasyāsavarṇe|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.७९ स्त्रियाः।

6.4.79 Striyāḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.८० वाऽम्शसोः।

6.4.80 Vā'mśasoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 81-90

६.४.८१ इणो यण्।

6.4.81 Iṇo yaṇ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.८२ एरनेकाचोऽसंयोगपूर्वस्य।

6.4.82 Eranekāco'saṁyogapūrvasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.८३ ओः सुपि।

6.4.83 Oḥ supi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.८४ वर्षाभ्वश्च।

6.4.84 Varṣābhvaśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.८५ न भूसुधियोः।

6.4.85 Na bhūsudhiyoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.८६ छन्दस्युभयथा।

6.4.86 Chandasyubhayathā|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.८७ हुश्नुवोः सार्वधातुके।

6.4.87 Huśnuvoḥ sārvadhātuke|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.८८ भुवो वुग्लुङ्लिटोः।

6.4.88 Bhuvo vugluṅliṭoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.८९ ऊदुपधाया गोहः।

6.4.89 Ūdupadhāyā gohaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.९० दोषो णौ।

6.4.90 Doṣo ṇau|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 91-100

६.४.९१ वा चित्तविरागे।

6.4.91 Vā cittavirāge|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.९२ मितां ह्रस्वः।

6.4.92 Mitāṁ hrasvaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.९३ चिण्णमुलोर्दीर्घोऽन्यतरस्याम्।

6.4.93 Ciṇṇamulordīrgho'nyatarasyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.९४ खचि ह्रस्वः।

6.4.94 Khaci hrasvaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.९५ ह्लादो निष्ठायाम्।

6.4.95 Hlādo niṣṭhāyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.९६ छादेर्घेऽद्व्युपसर्गस्य।

6.4.96 Chāderghe'dvyupasargasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.९७ इस्मन्त्रन्क्विषु च।

6.4.97 Ismantrankviṣu ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.९८ गमहनजनखनघसां लोपः क्ङित्यनङि।

6.4.98 Gamahanajanakhanaghasāṁ lopaḥ kṅityanaṅi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.९९ तनिपत्योश्छन्दसि।

6.4.99 Tanipatyośchandasi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१०० घसिभसोर्हलि च।

6.4.100 Ghasibhasorhali ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 101-110

६.४.१०१ हुझल्भ्यो हेर्धिः।

6.4.101 Hujhalbhyo herdhiḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१०२ श्रुशृणुपॄकृवृभ्यश्छन्दसि।

6.4.102 Śruśṛṇupṝkṛvṛbhyaśchandasi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१०३ अङितश्च।

6.4.103 Aṅitaśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१०४ चिणो लुक्।

6.4.104 Ciṇo luk|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१०५ अतो हेः।

6.4.105 Ato heḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१०६ उतश्च प्रत्ययादसंयोगपूर्वात्।

6.4.106 Utaśca pratyayādasaṁyogapūrvāt|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१०७ लोपश्चास्यान्यतरस्यां म्वोः।

6.4.107 Lopaścāsyānyatarasyāṁ mvoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१०८ नित्यं करोतेः।

6.4.108 Nityaṁ karoteḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१०९ ये च।

6.4.109 Ye ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.११० अत उत् सार्वधातुके।

6.4.110 Ata ut sārvadhātuke|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 111-120

६.४.१११ श्नसोरल्लोपः।

6.4.111 Śnasorallopaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.११२ श्नाऽभ्यस्तयोरातः।

6.4.112 Śnā'bhyastayorātaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.११३ ई हल्यघोः।

6.4.113 Ī halyaghoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.११४ इद्दरिद्रस्य।

6.4.114 Iddaridrasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.११५ भियोऽन्यतरस्याम्।

6.4.115 Bhiyo'nyatarasyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.११६ जहातेश्च।

6.4.116 Jahāteśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.११७ आ च हौ।

6.4.117 Ā ca hau|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.११८ लोपो यि।

6.4.118 Lopo yi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.११९ घ्वसोरेद्धावभ्यासलोपश्च।

6.4.119 Ghvasoreddhāvabhyāsalopaśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१२० अत एकहल्मध्येऽनादेशादेर्लिटि।

6.4.120 Ata ekahalmadhye'nādeśāderliṭi|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 121-130

६.४.१२१ थलि च सेटि।

6.4.121 Thali ca seṭi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१२२ तॄफलभजत्रपश्च।

6.4.122 Tṝphalabhajatrapaśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१२३ राधो हिंसायाम्।

6.4.123 Rādho hiṁsāyām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१२४ वा जॄभ्रमुत्रसाम्।

6.4.124 Vā jṝbhramutrasām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१२५ फणां च सप्तानाम्।

6.4.125 Phaṇāṁ ca saptānām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१२६ न शसददवादिगुणानाम्।

6.4.126 Na śasadadavādiguṇānām|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१२७ अर्वणस्त्रसावनञः।

6.4.127 Arvaṇastrasāvanañaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१२८ मघवा बहुलम्।

6.4.128 Maghavā bahulam|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१२९ भस्य।

6.4.129 Bhasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१३० पादः पत्।

6.4.130 Pādaḥ pat|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 131-140

६.४.१३१ वसोः सम्प्रसारणम्।

6.4.131 Vasoḥ samprasāraṇam|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१३२ वाह ऊठ्।

6.4.132 Vāha ūṭh|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१३३ श्वयुवमघोनामतद्धिते।

6.4.133 Śvayuvamaghonāmataddhite|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१३४ अल्लोपोऽनः।

6.4.134 Allopo'naḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१३५ षपूर्वहन्धृतराज्ञामणि।

6.4.135 Ṣapūrvahandhṛtarājñāmaṇi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१३६ विभाषा ङिश्योः।

6.4.136 Vibhāṣā ṅiśyoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१३७ न संयोगाद्वमान्तात्।

6.4.137 Na saṁyogādvamāntāt|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१३८ अचः।

6.4.138 Acaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१३९ उद ईत्।

6.4.139 Uda īt|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१४० आतो धातोः।

6.4.140 Āto dhātoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 141-150

६.४.१४१ मन्त्रेष्वाङ्यादेरात्मनः।

6.4.141 Mantreṣvāṅyāderātmanaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१४२ ति विंशतेर्डिति।

6.4.142 Ti viṁśaterḍiti|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१४३ टेः।

6.4.143 Ṭeḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१४४ नस्तद्धिते।

6.4.144 Nastaddhite|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१४५ अह्नष्टखोरेव।

6.4.145 Ahnaṣṭakhoreva|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१४६ ओर्गुणः।

6.4.146 Orguṇaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१४७ ढे लोपोऽकद्र्वाः।

6.4.147 Ḍhe lopo'kadrvāḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१४८ यस्येति च।

6.4.148 Yasyeti ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१४९ सूर्यतिष्यागस्त्यमत्स्यानां य उपधायाः।

6.4.149 Sūryatiṣyāgastyamatsyānāṁ ya upadhāyāḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१५० हलस्तद्धितस्य।

6.4.150 Halastaddhitasya|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 151-160

६.४.१५१ आपत्यस्य च तद्धितेऽनाति।

6.4.151 Āpatyasya ca taddhite'nāti|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१५२ क्यच्व्योश्च।

6.4.152 Kyacvyośca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१५३ बिल्वकादिभ्यश्छस्य लुक्।

6.4.153 Bilvakādibhyaśchasya luk|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१५४ तुरिष्ठेमेयस्सु।

6.4.154 Turiṣṭhemeyassu|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१५५ टेः।

6.4.155 Ṭeḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१५६ स्थूलदूरयुवह्रस्वक्षिप्रक्षुद्राणां यणादिपरं पूर्वस्य च गुणः।

6.4.156 Sthūladūrayuvahrasvakṣiprakṣudrāṇāṁ yaṇādiparaṁ pūrvasya ca guṇaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१५७ प्रियस्थिरस्फिरोरुबहुलगुरुवृद्धतृप्रदीर्घवृन्दारकाणां प्रस्थस्फवर्बंहिगर्वर्षित्रब्द्राघिवृन्दाः।

6.4.157 Priyasthirasphirorubahulaguruvṛddhatṛpradīrghavṛndārakāṇāṁ prasthasphavarbaṁhigarvarṣitrabdrāghivṛndāḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१५८ बहोर्लोपो भू च बहोः।

6.4.158 Bahorlopo bhū ca bahoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१५९ इष्ठस्य यिट् च।

6.4.159 Iṣṭhasya yiṭ ca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१६० ज्यादादीयसः।

6.4.160 Jyādādīyasaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 161-170

६.४.१६१ र ऋतो हलादेर्लघोः।

6.4.161 Ra ṛto halāderlaghoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१६२ विभाषर्जोश्छन्दसि।

6.4.162 Vibhāṣarjośchandasi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१६३ प्रकृत्यैकाच्।

6.4.163 Prakṛtyaikāc|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१६४ इनण्यनपत्ये।

6.4.164 Inaṇyanapatye|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१६५ गाथिविदथिकेशिगणिपणिनश्च।

6.4.165 Gāthividathikeśigaṇipaṇinaśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१६६ संयोगादिश्च।

6.4.166 Saṁyogādiśca|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१६७ अन्।

6.4.167 An|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१६८ ये चाभावकर्मणोः।

6.4.168 Ye cābhāvakarmaṇoḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१६९ आत्माध्वानौ खे।

6.4.169 Ātmādhvānau khe|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१७० न मपूर्वोऽपत्येऽवर्मणः।

6.4.170 Na mapūrvo'patye'varmaṇaḥ|

Untranslated yet.

No explanation yet.

top


 Aphorisms 171-175

६.४.१७१ ब्राह्मोअजातौ।

6.4.171 Brāhmoajātau|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१७२ कार्मस्ताच्छील्ये।

6.4.172 Kārmastācchīlye|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१७३ औक्षमनपत्ये।

6.4.173 Aukṣamanapatye|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१७४ दाण्डिनायनहास्तिनायनाथर्वणिकजैह्माशिनेयवाशिनायनिभ्रौणहत्यधैवत्यसारवैक्ष्वाकमैत्रेयहिरण्मयानि।

6.4.174 Dāṇḍināyanahāstināyanātharvaṇikajaihmāśineyavāśināyanibhrauṇahatyadhaivatyasāravaikṣvākamaitreyahiraṇmayāni|

Untranslated yet.

No explanation yet.


६.४.१७५ ऋत्व्यवास्त्व्यवास्त्वमाध्वीहिरण्ययानि च्छन्दसि।

6.4.175 Ṛtvyavāstvyavāstvamādhvīhiraṇyayāni cchandasi|

Untranslated yet.

No explanation yet.


EXPLANATION IS IN PROGRESS WITH NO POLISHING YET

top


 Further Information

Gabriel Pradīpaka

This document was conceived by Gabriel Pradīpaka, one of the two founders of this site, and spiritual guru conversant with Sanskrit language and Trika philosophy.

For further information about Sanskrit, Yoga and Indian Philosophy; or if you simply want to comment, ask a question or correct a mistake, feel free to contact us: This is our e-mail address.



Back to अध्याय ६ - उपध्याय ३ Top  Continue to read अध्याय ७ - उपध्याय १

अपनी टिप्पणी पोस्ट करें

टिप्पणी पोस्ट करने के लिए कृपया रजिस्टर, या लॉग इन करें.